Kim van Wetten 

arts voor integrale en leefstijlgeneeskunde / dagvoorzitter

Frits Muskiet 

emeritus hoogleraar pathofysiologie en klinische chemische analyse

Frits Muskiet studeerde Biochemie aan de RijksUniversiteit Groningen en specialiseerde vervolgens tot klinisch chemicus. In 2000 werd hij benoemd tot hoogleraar Pathofysiologie en Klinische Chemische Analyse bij de Wiskunde & Natuurwetenschappen van de RuG en als Universitair Hoofddocent aan de Faculteit Geneeskunde van het UMCG. In 2015 ging hij met emeritaat, maar is nog steeds actief. Hij was betrokken bij 33 promoties en is (co)auteur van 290 PubMed geregistreerde publicaties. Frits Muskiet heeft een warme belangstelling voor evolutionaire geneeskunde.

Mitochondriale disfunctie ter discussie

Om te delen moet een cel het ‘Warburg’ metabolisme vertonen. Er wordt meer glucose en glutamine opgenomen, de intracellulaire pH en het natriumgehalte gaan omhoog, de cel beschermt zich intensiever tegen oxidatieve stress en er wordt lactaat uitgescheiden. Otto Warburg ontdekte zijn ‘Warburgeffect’ bij kanker. Logischerwijs, maar incorrect, dacht hij dat de mitochondriën van kankercellen disfunctioneren. Later bleek zijn ‘Warburgeffect’ een eigenschap van alle delende cellen. Hierbij worden de metabole wegen die we allen kennen uit de leerboeken ‘ge-reprogrammeerd’. De intensiteit waarmee de glycolyse, citroenzuurcyclus en de oxidatieve fosforylering worden doorlopen verandert en de cel maakt uit 1 molecuul glucose niet 36 maar slechts 2 moleculen ATP. Het metabolisme is gericht op het maken van biomassa voor nieuwe cellen; niet op het genereren van de energie die nodig is voor het functioneren van een gedifferentieerde cel en zoals die in de leerboeken staat. Het Warburgeffect duikt nu op als een rode draad door ogenschijnlijk uiteenlopende degeneratieve ziektes. De geschiedenis herhaalt zich want de mitochondriën krijgen weer de schuld. Wat heeft kanker gemeen met hart- en nierfalen, epilepsie, neurodegeneratieve ziektes zoals Alzheimer en Parkinson, en ook het chronische vermoeidheidssyndroom en een virusinfect?

Katharina Deutsch

Katharina Deutsch, arts voor integrale en leefstijlgeneeskunde

Katharina Deutsch is arts voor integrale en leefstijlgeneeskunde met een speciaal interesse in de ziekte van lyme. Altijd de vraag - wat veroorzaakt ziekte, waarom nu, waarom deze ziekte, wat levert het op, wat is de boodschap. Grote passie voor het vak, voor nieuwe ontwikkelingen in de wetenschap, wat intuïtief resoneert en voor delen van kennis. 

Oververmoeidheid te lijf: 10 pijlers.
Waar moeten we naar kijken bij deze patiënten, welke diagnoses moeten we aan denken en hoe pakken we het praktisch aan in de praktijk. Van tot infecties, genetica en ons belaste milieu, tot supplementen en voeding.

Ger Rijkers

emeritus hoogleraar Biomedical and Life Sciences

Ger Rijkers, emeritus hoogleraar biomedische en life sciences aan de Universiteit van Utrecht en University College Roosevelt in Middelburg, studeerde biologie in Wageningen, promoveerde in de immunologie en specialiseerde zich in de medische immunologie. In zijn onderzoek heeft Rijkers zich vooral beziggehouden met de interactie van het immuunsysteem van de mens met de microbiële buitenwereld. Hij heeft als promotor of co-promotor >25 promovendi begeleidt en meer dan 390 publicaties als auteur of co-auteur in PubMed. Momenteel legt hij de laatste hand aan de derde druk van zijn Leerboek Immunologie. Ger Rijkers wordt geregeld benaderd door de pers over zaken betrekking hebbend op immunologie en infectie. 

Mitochondriën: meer dan de energiecentrale van het immuunsysteem 
De laatste jaren is het duidelijk geworden dat mitochondriën en mitochondriaal DNA centraal staan bij ontstekingsprocessen. Weglekken van mt DNA naar het cytoplasma is voor de betreffende cel een danger signal en leidt tot activatie van het inflammasoom en ontsteking. Reactieve zuurstofmetabolieten leiden via andere routes eveneens tot ontsteking. Intrigerend is dat producten van de citroenzuurcyclus epigenetische effecten kunnen hebben, met name in macrofagen. Deze processen zijn belangrijk voor trained immunity, het fenomeen dat cellen van het aangeboren immuunsysteem kunnen worden getrained om beter te gaan functioneren. 

Simone Ardesch 

arts in de integrale geneeskunde

Simone Ardesch heeft sinds 10 jaar haar eigen integraal medische praktijk, waarin ze gebruik maakt van wetenschappelijke kennis en holistische wijsheid vanuit diverse tradities. Daarnaast begeleidt ze in haar coachingspraktijk artsen en andere zorgprofessionals. Haar passies zijn (bewustzijns)ontwikkeling en persoonlijke leiderschap. Met name voor (vrouwelijke) artsen, zodat we weer meer in contact komen met ons hart, lijf, emoties, talenten en innerlijke wijsheid. Voor meer info zie: www.simoneardesch.nl   

Levensenergie: stromend van lichaam tot ziel 

In deze lezing zal een kort overzicht worden gegeven van een aantal interacties tussen lichaam en geest en de effecten op het (ervaren) energieniveau. Deels beredeneerd vanuit de celbiologie, maar ook vanuit het hormonale stelsel en het zenuwstel. Dit wordt onderbouwd met wetenschappelijk onderzoek op het gebied van mind-body geneeskunde, yoga, mindfulness, hartcoherentie etc.

Het tweede deel zal gaan over hoe onze ziel, zingeving en spiritualiteit zich verhouden tot (levens)energie. Dit zal deels vanuit de wetenschap en quantum-fysica, deels vanuit de filosofie en vanuit wijsheidstradities worden onderbouwd.

Enkele ervaringsgerichte oefeningen zijn onderdeel van deze lezing, dit met het doel de theorie meer handen en voeten te geven.